Vorige week hebben we het gehad over het natekenen van Barks-plaatjes door (Duck)scenaristen, aan de hand van een scenarioscene van mijn collega Paul Hoogma, dat later nietsvermoedend werd uitgewerkt door de Nederlandse Donald Ducktekenaar Mau Heymans.
Welnu, Paul is niet de enige die dat zo doet. Ondergetekende kon er ook wat van, zeker in de jaren 90. Het eerste van maar liefst drie verhalen die deze week in de nieuwe Donald Duck (nr 4-2009) gepubliceerd worden, is daar een mooi voorbeeld van.Het scenario van het Oom Dagobert-verhaal op bladzijde 5 t/m 12 van de nieuwe Donald Duck. Een verhaal rond een zelfverzonnen ‘Scandinavisch’ sprookje over twee betoverde reuzen en een kwaadaardige heks. Een verhaal dat al meteen moest beginnen met de tovenarij van Zwarte Magica in het huis op de helling van de Vesuvius en de detectives van Dagobert die haar als bloedhonden in de gaten houden. En laat er op bladzijde 4 van het Carl Barks verhaal ‘For Old Dime’s Sake’ nu net zo’n plaatje staan:
(Pagina 4, plaatje 1 van "For Old Dime's Sake, geschreven en getekend door Carl Barks, © Disney)
Maar ook het plaatje waarop Magica met de toverfluit en het porceleinen beeldje haar hut uitkomt werd bijna helemaal nagetekend uit ditzelfde verhaal van Carl Barks.
(Pagina 5, plaatje 1 van 'For Old Dime's Sake', geschreven en getekend door Carl Barks, © Disney)
Zoals gezegd, voor scenaristen is zoiets geen enkel probleem. Je leert er veel van, qua compositie, sfeer, emoties en zelfs het tekenen van de verschillende personages.
Het was de Nederlandse tekenaar Jaap Stavenuiter die dit verhaal in de jaren 90 in handen kreeg en letterlijk tegen me zei; “Ja, jij kunt zoiets wel maken, maar ik moet hier heel anders gaan verzinnen.” Want ja, ook Jaap wist precies uit welk verhaal deze scene’s nagetekend waren.
Jaap maakte het verhaal echter niet af. Als het goed is, bestaan er van dit verhaal wel schetsen, gemaakt door Jaap, maar geen geinkte versie. Net zoiets als bij Hans ‘Vakantiehotel’ verhaal. (Nou vooruit, nog één pagina van Hans voor dat verhaal, dan:)
(Pagina 1 van Oom Dagobert, vakantiehotel (H 9735), geschetst door Hans van Oudenaarden)
En net als bij het “Vakantiehotel” verhaal, werd ook het scenario rond de reus en de toverfluit jaren later opgepakt door een andere tekenaar. In dit geval: Bas Heymans. En ook Bas besloot het dus heel anders te doen dan de scenarist. Sterker nog, Bas heeft een drietal plaatjes, waaronder het allereerste, vergroot tot een plaat van een halve pagina en daarmee ook het verhaal verlengd van 7 naar 8 pagina’s.
(Pagina 1, plaatje 1 van Oom Dagobert, Grote reus (H 94175), getekend door Bas Heymans,
© Disney)
Het betekent wel dat het vertelritme en de pagina-layout daardoor ook anders is geworden dan die van het scenario. Maar aan de andere kant, het verhaal is zo oud, dat ik nu waarschijnlijk ook zo openen met zo’n grote plaat. Dat ‘Aaagh!’ in plaatje 5 (jammer genoeg weggevallen in de uiteindelijke strip) is namelijk wel een heel mooie cliffhanger. Vraag blijft natuurlijk, waarom zie ik dat nu wel en in 1994 niet?
De andere twee verhalen in de nieuwe Donald Duck zijn van recentere datum. Het Joe Carioca op bladzijde 34 t/m 37 is afgelopen sportzomer geschreven en speelt dan ook voor een groot deel af in een voetbalstadion. Het leek me namelijk wel leuk om Joe te koppelen aan een senorita die een zwak heeft voor één bepaalde topvoetballer. En daar dan ook een ontmoeting mee te creeeren met alle gevolgen van dien.
Op bladzijde 39 t/m 42 nog een Duckverhaal getekend door Bas Heymans, maar ditmaal met Donald en Guus in de hoofdrol. Een verhaal uit 2007 waarin we Donald volgen in zijn poging een verloren dasspeld terug te geven aan de wettige eigenaar, maar ook de veelal voorbarige conclusies van de rest van de maatschappij, en waarin duidelijk wordt waarom het altijd Guus is die een beloning krijgt voor het terugbrengen van verloren voorwerpen.Wisten jullie trouwens dat de broers Bas en Mau Heymans niet alleen tekentalenten maar ook muzikale talenten hebben? Mau en Bas hebben al twee keer een signeersessie van ons opgeluisterd met hun muziek en waren dit jaar samen met hun zus Marieke te horen op het door Caroline georganiseerde Groeneveldfestival.
Tekenwerk van Mau Heymans vind je deze week in de nieuwe Katrien (nr 1-2009) op bladzijde 31 t/m 34. Een verhaal dat eerder werd gepubliceerd in Katrien nr 1-2003 en dat ik al schreef rond de eeuwwisseling. Een periode waarin er niet alleen voortdurend over de millenniumbug gepraat werd, ook nooit uitgekomen voorspellingen over het einde van de wereld werden gedaan, en in de kranten berichten verschenen over mensen die zouden zijn ontvoerd door ruimtewezens. Op die laatste berichten is dit verhaal gebaseerd.Dit verhaal bevat trouwens twee opmerkelijke scene’s met betrekking tot onderwerpen waar we het op deze blog eerder over hebben gehad. De witte balken, bijvoorbeeld, ofwel de kunst van het weglaten. Kijk maar eens naar de laatste strook van pagina 1, zoals die door Mau getekend is.
(Pagina 1, strook 4 van Donald Duck, ruimtewezens (H 2051) , getekend door Mau Heymans, © Disney)
Je kunt hier natuurlijk makkelijk één of twee plaatjes tussen stoppen. Donald die bij zijn keel gegrepen wordt en in discussie gaat met de dames van de Damesclub, Donald die door diverse damesschoenen wordt buitengeschopt. Het kan allemaal. Maar probeer het je eens voor te stellen en je zult zien dat de grap dan lang niet zo sterk is als nu. Juist door dat soort scene’s niet te laten zien, en door het laatste woord van Donald naar het volgende plaatje te schuiven, wordt de grap op zijn sterkst verteld. Op zijn Barks, zeg maar.
De andere scene is die waarin de inmiddels als ruimtewezen vermomde Donald door echte ruimtewezens wordt ondervraagd en die mooi illustreert wat ik afgelopen dinsdag al zei. Dat je als scenarist nooit helemaal baas bent over je eigen teksten. Zo was de tekst op bladzijde 3, plaatje 6 van het scenario als volgt:
Voor de publicatie in 2003 werd die door of Mau of de redactie veranderd in:
(Pagina 3, plaatje 6 van Donald Duck, ruimtewezens (H 2051) anno 2003, getekend door Mau Heymans, © Disney)
En anno 2009 heeft Donald zijn hormonen beter onder controle en is de tekst veranderd in:
(Pagina 3, plaatje 6 van Donald Duck, ruimtewezens (H 2051) anno 2009, getekend door Mau Heymans, © Disney)
En tot slot dan een verhaal van maar liefst 16 pagina’s in de nieuwe Penny (nr 2-2009). Het verhaal ‘Shiera’ op bladzijde 11 t/m 18 en 24 t/m 31 is gebaseerd op het verhaal van de breoemde springmerrie Halla van ruiter Hans Günther Winkler. En in eerste instantie ook op het verhaal van de Friese reddingspaarden. Maar toen bleek dat er meer scenaristen op dat idee gekomen worden, heb ik het hele verhaal naar een heuvelachtig gebied verplaatst, waar jonge
paarden alle kans hadden om te verdwalen en ex-wereldkampioene Shiera ook op haar oude dag nog een heldin kon worden.(Illustratie: © Holco Publications)
Het toeval wil dat de laatste vier verhalen gerekend kunnen worden tot de zogenaamde ‘ronde verhalen’. Dat betekent dat het verhaal min of meer weer terugkomt op het punt waar het begon, zij het dat er intussen natuurlijk een heleboel gebeurd is, dat invloed heeft op de eindscene. Zo begint en eindigt met een handtekeningenboekje voor beroemde voetballers, het Donald Duckverhaal uit de Donald Duck (getekend door Bas Heymans) begint met een discussie tussen Guus en Donald over het geluk van Guus, begint en eindigt het Donald Duck verhaal in de Katrien (getekend door Mau Heymans) met een bijeenkomst bij de Damesclub met als thema ‘ontvoeringen door ruimtewezens’ en begint en eindigt Shiera met het beeld van de oude Shiera en haar kinderen in het weiland van de manege.
Meer over dit onderwerp volgende week in het laatste deel van dit scenario-drieluik en dat alles aan de hand van de A-L-L-E-R-L-A-A-T-S-T-E scenariopagina van “De strijd om het goudschip” .
Wordt vervolgd...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten