Eppo 14: Vuurgevecht

Hij is er weer, de nieuwe Eppo. Nummer 14 alweer en om meerdere redenen een bijzonder nummer. Natuurlijk wordt in deze Eppo de nummer 1 van Stripbabe top 3 bekendgemaakt en zien we de boekenkast van Carry Brugman, maar bovenal is deze Eppo het debuut van Nederlands nieuwste avonturenstriptekenaar IJsbrand Oost. Een debuut dat uiteraard vergezeld gaat van een interview en een cover:

(Illustratie: Ijsbrand Oost, karikatuur: Mars Gremmen)

En verder de allerlaatste aflevering van Kleine Napoleon. Een aflevering waar ik overigens zelf geen letter aan geschreven heb. De Napoleongag in Eppo 14 is, in tegenstelling tot wat er in de titelbalk staat, geschreven door Rob van Bavel en Dick Heins. Op het hoe en wat daarvan en van het slot van Napoleon kom ik later nog terug. Eerst Bob, of liever gezegd, de avonturen van Jan en Arie op 26 en 27 van deze nieuwe Eppo. Een aflevering waarin het vuurgevecht tussen Jan en Arie enerzijds en Breitstein en zijn mannen anderszijds in volle hevigheid losbarst.

PAGINA 27a:

1. Jan staat op en wil proberen door de open strook zand het stenenveld te bereiken.
JAN: ik zal dichtbij ze zien te komen en jij blijft hier en dekt me.

2. Overshoulder van Breitstein die Jan over de strook open zand in de richting van het stenenveld ziet spurten. Er zijn kleine stofwolkjes te zien achter Jans voeten.
BREITSTEIN: !

3. Jan duikt bij Arie in de grot, terwijl achter hem het knallen van de stengun klinkt.
GELUID VAN DE STENGUN: Taktaktaktaktak! Taktaktaktaktak!
JAN: mislukt!

4. De kogels uit Breitsteins stengun ketsen af tegen de rotsblokken van de grot waarop het grote rotsblok leunt. Arie windt zich er over op. Jan heeft de kolf van zijn pistool met twee handen vast en richt.
GELUID VAN DE STENGUN: Tak-tak-tak-tak! Taktaktaktak!
ARIE: moeten we dat allemaal nemen?
JAN: grmpf!

5. Jan schiet en treft onbedoeld Platneus aan zijn dij. Platneus grijpt met een kreet naar zijn dij. Breitstein kijkt hem verrast aan.
GELUID VAN HET SCHOT: Pang!
PLATNEUS: woea!
BREISTEIN: ? ?


PAGINA 27b:

1. Arie en Jan grinniken om Jans toevalstreffer.
ARIE: da’s geluk hebben. op die afstand.
JAN: die boeven daar denken nu dat ze met eerste klas scherpschutters te doen hebben.

2. Breitstein en Platneus hebben dekking gezocht achter het grote platte rotsblok. Kaalmans staat zoekend om zich heen te kijken of hij de schuilplaats van Jan en Arie kan ontdekken. Breitstein gebaart hem dekking te zoeken. In de grotingang staat Zazou tegen de boeven te keffen.
BREITSTEIN (tegen Kaalmans): kom hier, sufferd. voor ze je onder schot nimmen!
ZAZOU: kef! kef! kefkefkef! wraf1 waf!

3. Platneus valt woedend uit tegen de keffende Zazou. Kaalmans neemt zijn stengun weer terug.
PLATNEUS: Koest! Hou je snuit, snertbeest!
ZAZOU: kefkef! woef! waf! kefkef! kef!

4. Close-up van een zwaar geïrriteerde Platneus met een keffende Zazou op de achtergrond.
ZAZOU: kefkefkef! wif! wif! wroef! waf! kefkefkefkefkefkef!
PLATNEUS: grrr!

5. Close-up van een verschrikte Arie en Jan.
GELUID VAN PLATNEUS SCHOT: Pang!
ARIE EN JAN: zazou!

Verschrikkelijk maar waar: Zazou wordt hier neergeschoten. En in het oorspronkelijke verhaal van Willy van der Heide is dat einde Zazou! Maar ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om een klein hondje in beeld dood te schieten. Zazou werd dus in het scenario enkel gewond en vervolgens verbonden met het overhemd van Sparks. Hans heeft het hier nog iets verder afgezwakt. Er wordt alleen gedreigd, niet geschoten. Het beestje mankeert dus voorlopig helemaal niet.

Het probleem wat Hans hieronder aankaart, dat van de vele bijfiguren, doen we eigenlijk ook onszelf aan. Willy van der Heide komt op een heel eenvoudige manier van zijn overbodige bijfiguren af. Zazou dood, steward dood, Platneus dood. Maar ja, wij laten ze leven. Wat wil je dan? Dan moeten allemaal voortdurend getekend worden en ook nog straks allemaal mee die woestijn uit. Of blijft Platneus achter in de woestijn? Ben benieuwd hoe Hans deze wonderbaarlijke wederopstanding straks op gaat lossen. Maar zover zijn we nog lang niet.

Volgende week van alles over pagina 28. En o ja, pagina 27 wordt weer een collectors item, omdat de kreet "Woea!' in plaatje 7 in het album "Argh!" wordt. Drie keer 'Woea!' op één pagina is wel wat veel, vandaar.

Tot de volgende keer!

Zelf-de-Bob-Evers-strip-tekenen-8: MEEKIJKEN!!!

Niks zo leerzaam als "meekijken" om de nuances het stripvak te leren. Telkens effe stiekem over de schouder van zo'n tekenaar meekijken hoe die vent z'n klus aanpakt. Daar leer je van! En dat je dan ook nog hoorde wat ie in zichzelf zat te mompelen! Kon dat nou maar es! Nou, hier op de Bob Evers-blog kan dat!!! Gewoon es onbeschaamd meekijken met wat er op dit moment op de studiotafels ligt en hoe of dat het vordert.

Hier een dagje Bob Evers layouten:


10.07u: Twee nieuwe pagina's scenario. Velletje A3 markerpapier ernaast en lichtbakje aan. Kneedgom, driehoekje en 1B potloodje. Layoutschatsen gaan op 100%, dus eigenlijk piepklein en zonder teveel details. Groter werken is wel gemakkelijker, maar ook gevaarlijker, vanwege de verleiding van die details.
Hmmmm. Die eerste pagina heeft 4 plaatjes op de bovenhelft en vijf beneden. Het hele scenario is ingedeeld in halve pagina's. Komt nog van die voorpublicatietijd bij de krant. Maak ik nou die bovenhelft wellicht een beetje speels door wat vertikale plaatjes. De rest dan in klassieke strip-stijl.

10.16u: Grove indeling. Een eerste lay-out. Plaatjes met veel tekst wat breder. Plaatjes met veel decor ook wat breder. Plaatjes met close-ups kunnen vaak wat vierkanter.

10.37u: Tekstjes erin. Beetje provisorisch, het is maar voor het idee. Op die tweede pagina moet blijkbaar veel meer tekst. Hopelijk lukt dat zonder van die "brievenbusplaatjes" straks. Plaatje drie van de vijf op een paginahelft is altijd de hoofdbreker. Gaat ie op de bovenste of de onderste regel? Soms heeft juist plaatje drie de meeste tekst!!! Dan kun je het kreng nergens lekker kwijt. KOFFIE!!!

10.59u: Okee, aan de gang. Velletje onder de hand tegen het vegen. Het eerste plaatje. Waar kwamen we vandaan en waar moesten we naartoe? Da's trouwens de meest elementaire vraag bij elke layout schets! Kan wel op een tegeltje. Dit plaatje moet immers staks als een soort schakeltje tussen z'n broertjes passen.
Hier maar, na dat geknal van de vorige pagina, een beetje een overzicht, lijkt me. Maar zeker weer niet al te ver uitzoomen, anders verkliezen we intensiteit. Bovendien heb ik al flink wat overzichten gedaan, die lezer weet het nu wel. Doen we daarna wel weer effe wat close-ups. Rijrichting van dat autootje wel naar links houden, kan ie straks wegrijden mooi duidelijk naar rechts. Dat ie echt duidelijk een andere kant opgaat.

10.41u: Nu even goed duidelijk de reaktie van die lui. Eerst maar even close. Voor de schrik-emotie en om ze even voor te stellen. Kan die Breitstein meteen op de achtergrond wegrennen. En dan het plaatje daarnaast het samenvoegen van de gijzelaars. Omdat ik toch zo'n vertikaal kader heb, kan ik meteen leuk wel een beetje hoogteverschil suggereren.

11.24u: Tja, nu zit ik. Breitstein moet een hoop tekst in plaatje 4. En daar wilde ik ook de reaktie van de ouwe gijzelaars op de nieuwe aanwinsten. Weetje, die tekst pleur ik dan naar volgende plaatje. Pas ik die tekst wel stiekem een beetje aan.
Op dat volgende plaatje moet nu wel een hoop info. Extra tekst. Alle boeven naar de auto, negerchauffeur mee. Kistje duidelijk. Gijzelaars en vliegtuig achterlatend. Geen plaats voor reakties van die gijzelaars, want die worden hier wel piepklein. Volgende plaatje dan maar, voor het onderonsje Jan en Arie. NOG MEER KOFFIE!!!

12. 16u: Shit. Ik moet natuurlijk nu wel ergens die naar de einder wegrijdende auto in beeld hebben. En dat ze 'm allemaal zo nakijken! Anders snapt de lezer het niet. Er is hier helemaal geen ruimte voor Jan en Arie, want er komt meteen een comic-relief met Malherbe. Pfffff, dat wordt weer woekeren! Er er zijn al zoveel acteurs op de set! Waarom heb ik Frank toch niet kunnen overhalen te bezuinigen op het aantal personages!!! Er rijden nu vier characters weg, nagekeken door acht characters en een hondje. Waar laat ik iedereen, GVD? Het was hier natuurlijk mooi geweest als ik NU ook die twee lui op dit plaatje uit dat vliegtuig had kunnen laten stappen. Dat alles weer samenkomt! Maar dat krijg ik er niet meer in. Zucht. Ik hou dit prentje reserve. Eerst maar even dat lach-momentje. Doe ik daar Jan en Arie wel even close. Misschien de tekst maar even verplaatsen naar vorige prentje? Voor duidelijkheid?
Onderste stripregel een fris beginnetje. En dan LUNCH!

14.02u: Lunch gedaan. In de grot en weer naar buiten. Looprichting dan effe omdraaien. Kijk, dit worden heldere plaatjes! Ik geef Arie wat waterflessen. Iedereen sterft natuurlijk van de dorst. Scheursporen in deken niet vergeten.

14. 37u: Met z'n allen rond het lijk van Platneus. Weetje, ik laat die platneus gewoon lekker doorleven. Dat ie alleen bewusteloos was. Ik hou eigenlijk helemaal niet van dooien in deze strip. Pas ik de tekst wel stiekem een beetje aan.

15.43u: Anderson afgeleverd bij het toestelwrak. Moet opeens die gekke Paul hier weer wat zeggen. God, wat vind ik die vdHeide vaak slordig met z'n characters. Soms lijkt vdHeide zelfs te vergeten dat die jongens toch de hoofdpersonen waren! Ik heb er ook vaak voor gepleit bij Frank om dit soort dingen lekker aan te passen, te stroomlijnen, te vereenvoudigen, maar ook daarin wil onze Frank nooit al te ver van het boek dwalen. Onze Frank is echt een super trouwe bewaker van de moedertekst.

Die Paul lijkt in het begin een belangrijk bijfiguur te worden, maar na een tijdje zijn we 'm gewoon totaal kwijt in dit verhaal! Draagt ie niks meer bij! Geeft ie hier, op dit plaatje, opeens weer wat modder! Is het nou niet duidelijker als Anderson deze tekst krijgt?

16.10u: Voor het eerst wat plaatjes met slechts twee acteurs! Zeldzaam intiem overleg moment met de echte kopmannen! Koesteren! Volgens mij heb ik in dit verhaal al meer poppetjes getekend dan in alle vorige delen bij elkaar! Hee, HIER kan die dubbele close-up van de vorige pagina wel! Zet ik hier even tijdelijk het wegrijmomentje van voor de comic-relief.
Nieuwe regel klimt Jan het toestel in, terwijl Anderson oreert. Het moet wel een beetje duidelijk zijn dat de gijzelaars zich ge-allen in de cabine hebben verzameld. Maar zo'n cabine is natuurlijk een lanwerpige buis met veel stoelen. Hoe maak je duidelijk dat iedereen er is? TIJD VOOR DE PRAK!

20.06u: Plaatje twee van de onderste paginahelft kan best een eenvoudig close-upje van de spreker. Misschien de jongens aandachtig erachter? Daarna gaat het gesprek verder, dus dan houden we daarna die close-ups een beetje aan. Mag wel es na alle aktie. Er wordt vooralsnog alleen maar gepraat hier, dus weinig achtergrond.

21.21u: Dat Jan een slok neemt terwijl ie tussen neus en lippen vertelt hoe dapper ie is! Kan een mooi beeld geven van achteloosheid! Als ik Arie nou in de vorige plaat wat laat pakken en zwijgend aan Jan geven? Subliminale kameraderie gecommuniceerd!
Dat laatste plaatje moet ik trouwens wel uit elkaar halen. Dan maar even GVD zes plaatjes! Ik krijg nooit die tekst van dat kaartje en pay-off close-up tegelijk harmonieus in beeld. Heeft Anderson dat tekstje nou ook nog even staan schrijven? Wanneer dan? Misschien moet die naam van J.L.H.Prins er dan maar uit. Dat het toch maar een soort kant en klare business card "de luxe" is.

22.09u: Gedaan. De layout ligt er. Morgen de kwast erop. SLAPEN!

76 jaar biggenjacht!

Terwijl de 80ste verjaardag van Mickey Mouse vorig jaar uitgebreid gevierd werd, werd de 75ste verjaardag van Midas Wolf en de biggen Knir, Knar en Knor heel wat stiller gevierd. Terwijl ze toch alle vier hun carriere begonnen in de Silly Symphony 'Three Little Pigs'. En vanaf dat moment heeft Midas vrijwel onafgebroken op de drie biggen gejaagd. Toch kende de klassieke stripserie in de jaren 40 heel wat meer thema's dan alleen de biggenjacht.

Gek genoeg leken die in de jaren 80 in de Nederlandse Donald Duck vrijwel vergeten en bestond er een soort standaard-Wolfverhaal, waarin Midas zich als de een of de ander verkleed om de biggen te grijpen en zijn plannen uiteindelijk verstoord worden door de echte persoon of iemand die daar mee te maken heeft. Zodat Midas de drie biggetjes alweer niet kan opsmullen.

Voor de scenaristen vanaf de jaren 90 was dat de belangrijkste reden om ook de andere thema's weer terug te halen en de strip daarmee weer interessanter proberen te maken. Dus ook het generatieconflict tussen Wolfje en Midas, de familieperikelen met de echt Boze Wolven in de familie, Broer Stef en Neef Pollo, de geldproblemen van Midas, de Booswichtenclub en zelfs zijn moeder, Oma Wolf en de bijna spoorloos verdwenen Opa Wolf keerden terug.

Na samen met mijn collega's al die thema's in de strip te hebben teruggebracht, vond ik het vorig jaar rond Midas verjaardag toch wel weer eens tijd voor een ouderwets biggenjachtverhaal. Alleen dit keer zonder vermommingen of bemoeienis van anderen. Nee. laat Midas het nu maar eens allemaal op eigen kracht doen. Het resultaat daarvan vind je deze week op bladzijde 16 t/m 19 van de nieuwe Donald Duck (nr 31-2009). Alleen, tegen het eind van het verhaal kom je dan toch tot de conclusie dat die drie biggetjes ook nu weer moeten ontsnappen, omdat ze over een week of wat weer in de Donald Duck moeten optreden. Misschien wel de belangrijkste reden waarom je toch niet al te veel biggenjachtverhalen moet schrijven. Of dat in elk geval moet proberen te combineren met een van die andere thema's. Volgende keer maar weer.

En, o ja, die 57 jaar op de eerste pagina is geen schrijffout, maar verwijst naar het allereerste optreden van Midas in de allereerste Donald Duck van 25 oktober 1952.

Pagina 26: Anderson's lef

Had Kaalmans op pagina 25 nog drie gevangenen, op pagina 26 raakt hij ze alweer kwijt. En dat allemaal vanwege het lef van Anderson. Tja, wat wil je ook als je iemand levend in handen moet krijgen van je baas? Kun je nog met zo'n stengun of een van die andere dingen die Hans twee posts hieronder laat zien in je handen staan, maar veel heb je daar dan niet aan.

Het gevolg is wel dat nu buiten Jan en Arie en Tante Ginny en de gewonde piloot Gary verder alle passagiers verzameld zitten in de 'vrouwengrot'. En die wordt dan ook nog eens bestookt door drie bandieten. Zoals Arie zelf ook al zegt, wordt het voor onze helden hoog tijd om iets te doen. Maar dat is iets voor Eppo 14. Hieronder eerst nog scenariopagina 26:

PAGINA 26a:

1. Het viertal nadert de damesgrot waar Zazou staat te blaffen in de grotopening.
ZAZOU: kefkef! kef! kefkef!
KAALMANS: aha! dus daar houden jullie je schuil. waar is anderson?

2. Kaalmans heeft zijn gevangen tot voor de grotingang gedreven en schreeuwt tegen de onzichtbare gasten in de grot. Zazou wordt door iemand buiten beeld naar binnen getrokken.
ZAZOU: kefk…??
KAALMANS: als jullie niet binnen vijf minuten antwoorden, schiet ik de gevangenen neer! ik heb last van ze! waar is anderson?

3. Anderson verschijnt met ontbloot bovenlichaam in de rotsopening. Kaalmans richt grijnzend zijn stengun op Anderson.
ANDERSON: hier ben ik! wat moet je?
KAALMANS: ik moet jou alleen. kom maar naar beneden!

4. Anderson springt naar beneden en gaat voor Peters, Sparks en Marsh staan, die hij zoveel mogelijk achter zijn rug verbergt, dit tot grote ontsteltenis van Kaalmans.
ANDERSON: je moet mij hebben, hè? all right! maar je moet me levend hebben, hè? nou, ik vind het prettiger om hier neergeschoten te worden dan om in de zon te bakken!
KAALMANS: wat? maar…

5. Anderson stuurt Marsh, Sparks, en Peters de grot in. Alleen Marsh lijkt even tegen te stribbelen. Kaalmans wordt woedend.
ANDERSON: jullie als de bliksem in het hol. ga daar plat op de grond liggen.
KAALMANS: ik zal je…


PAGINA 26b:

1. Anderson roept Arthur Winstone te voorschijn. Hij komt met geheven mes uit de grot gesprongen. Kaalmans raakt in verwarring.
ANDERSON: ja! ja, arthur, kom!
KAALMANS: wat willen jullie? wat is hier de bedoeling van? ik…

2. Dwars door het stenenveld komen Breitstein en Platneus aan rennen, beiden met hun pistool in de aanslag (Breitstein met de parabellum). Kaalmans reageert op hun kreten, net op het moment dat Winstone zijn mes werpt en Kaalmans in de schouder treft.
BREITSTEIN: was is das daar? hee!...
KAALMANS: aaagh!

3. Breitstein loopt woedend naar Kaalmans toe, terwijl Anderson Winstone bevel geeft weer naar binnen te gaan.
ANDERSON: terug, arthur! direct terug!
BREITSTEIN: uilskuiken! kaffer! laat zich door zo’n truc beetnemen met een stengun in zain handen.

4. Jan en Arie zien de toestand vanuit de schuilplaats bij hun eigen grot. Ze bewonderen het lef van Anderson. Platneus verbindt de wond van Kaalmans. Breitstein pakt de stengun van Kaalmans op en keert zich woedend naar Anderson.
JAN: anderson heeft lef! hij weet die kerels hem levend in handen willen hebben.
ARIE: jan, nu is het onze beurt om wat te doen. en vlug wat ook.

Zoals je ziet had ik de onderste helft van deze pagina net iets anders in gedachten dan Hans het uiteindelijk getekend heeft. Al verandert er verder niets aan de gebeurtenissen of de teksten.

Het is in feite gewoon de vraag van: hoe breng je het in beeld? En dat is toch vooral het vak van de tekenaar. Die paar kleine verschuivingen leveren uiteindelijk een prachtige lange stripstrook als cliffhanger op. Zoals alleen een tekenaar dat kan bedenken. Vakwerk, Hans!

Vakantieverhalen

Vakantie: een rustperiode tussen twee werk-of-schoolperiodes in! En waar normale mensen die vakantie zeer precies plannen (van die datum tot die datum heb ik vakantie) schijnt dat die bij scenaristen keer op keer met de helft bekort wordt. Vorig jaar nog een hele maand juli vakantie gepland. Halverwege belt Hans: "Frank, ik wil nu echt wel voor Eppo gaan tekenen. Kun jij nog eens naar het scenario van "Een overval in de lucht kijken?" En je stelt het nog twee of drie dagen uit, maar dan ga je toch echt aan de slag. Stel je voor, Bob Evers komt in Eppo! Alleen daarom al ben je na twee weken vakantie alweer volop aan het werk. De rest komt later wel! Maar met de kerstvakantie gaat het idem dito. Je krijgt nog net de tijd om je kerstkaarten de deur uit te doen, Kerstmis te vieren en een weekje naar de Top 2000 te luisteren, maar dan moet je echt weer aan de slag. Een opdracht van agentschap Comic House voor een compleet stripalbum (later dit jaar meer daarover) en behalve dat ligt er nog een scenario dat je over de jaarwisseling heen getild had en dat toch echt eerst nog geschreven moet worden.
Dan maar een extra lange zomervakantie, te beginnen op 26 juni. Mooi niet, dus! Je werk voor die opdracht van Comic House is pas op 30 juni klaar. De dagen tot aan de dertigste en zo'n anderhalve dag daarna vul je op verzoek met het schrijven van een Sinterklaasverhaal (daarover in november meer). En eerlijk is eerlijk, dat is leuk, zelfs als je eigenlijk vakantie wilt gaan houden! Op de een of andere manier inspireert Sinterklaas zelfs als het buiten 30 graden is. Maar als het verhaal eenmaal af is en goedgekeurd is, merk je wel dat je er echt je bijna-laatste restje inspiratie en energie in gestoken hebt. Het echt allerlaatste restje energie steek je in een Kleine Napoleon-scenario voor Eppo, op verzoek van Rob, en dan is het inmiddels 9 juli en dan is het ook echt helemaal op.
Maar zelfs dan komen er mailtjes binnen met de vraag of je toch nog niet even dit of dat kunt doen. En het stomme is, je er gaat er toch over nadenken. Maar het is op en dus komt er even niks zinnigs meer uit. Het is vakantie en het vakantie omdat je die heel erg hard nodig hebt na anderhalf jaar min 29 dagen continue doorwerken. En om je daaraan te herinneren ligt er vanaf dat moment elke dag een nieuw tijdschrift in de winkel met een van je eigen vakantieverhalen.



Zoals bijvoorbeeld de nieuwe Katrien (nr 4-2009) met op bladzijde 5 t/m 11 een verhaal dat ik samen schreef met collega-scenarist Paul Hoogma en dat, zoals je hiernaast op eerste scenariopagina van Paul kunt zien, niet eens bedoeld was als vakantieverhaal. De redactie van Katrien verplaatste het vehaal, al bij de eerste publicatie (in Katrien 4-2003) van het Duckstadse bos naar Florida.

(Schets: Paul Hoogma)

En eigenlijk terecht, want het Drasmoeras waar we Katrien en de nichtjes heensturen ligt vrijwel zeker in Florida, aangezien Carl Barks in ''The Swamp of No Return"( US 57, 1965) onze eenden erheen stuurt met vliegtuigen en helicopters.
Het verhaal zelf was gebaseerd op de vele berichten over illegale dierenhandel die rond 2002 in de kranten verschenen. En natuurlijk konden wij het dan niet laten om Venijn McSnekke en zijn handlanger in de rol van illegale dierenhandelaars te plaatsen. De twintig jaar die ze daarvoor van ons in het scenario kregen werd in de uiteindelijke strip (en in hoger beroep?) teruggebracht tot 5 jaar.


Wat wel echt als vakantieverhaal bedoeld was, is de Bert-en-Ernie-strip op bladzijde 4 en 5 van Sesamstraat 12. Sterker nog, het hele blad staat in het teken van vakantie en Bert en Ernie sieren met hun zand en strandavonturen zelfs de cover van het blad. Het strand gaf me ook meteen de ruimte om Bert en Ernie nu eens allebei hun eigen gang te laten gaan en dan aan het einde... maar nee, dat moet je zelf maar lezen.

(Illustratie: Silvio Spotti (Magic Eye Studio), © Sesame Workshop)

Het verhaal en waarschijnlijk ook de cover werden getekend door de Braziliaanse tekenaar en vaste bloglezer Silvio Spotti.



Ook bij Kleine Napoleon is het vakantie, al zou je dat misschien niet direct zeggen. Maar ik heb er bewust voor gekozen om Napoleon na de "Arc de Triomphe"-gag een aantal nummers niet op school te laten zien. In plaats daarvan een paar nummers rondhangend op straat, uiteraard allemaal getekend door Dick Heins. De bedoeling was om een drieluik te maken rond Robespierre, maar dat liep even anders. En dat heeft dan weer alles te maken met dat Napoleon-scenario van 9 juli. Maar daarover meer bij Eppo 14.
Wel nog een vraag waar ik naar aanleiding van deze gag (op bladzijde 20 van Eppo 13) mee blijf zitten: weet iemand hoe papieren vliegtuigjes nou echt genoemd werden voordat er vliegtuigen bestonden?

Veel meer vragen en mysteries in 'Het geheim van de 7 paarden' dat je in twee delen in Penny 8-2009 vindt en wel op pagina 11 t/m 18 en pagina 24 t/m 21. Een verhaal dat begint met een vakantie op ponykamp, maar zich dankzij een losbarstend noodweer al snel verplaatst naar een landhuis waar het barst van de geheimzinnigheid.

Dit was het eerste scenario dat ik in januari schreef en met heel veel plezier, juist vanwege alle spoken, geesten en magie die er in het verhaal voorkomt.

(Illustraties: © Holco Publications B.V)

En 7 paarden die een rol spelen bij het verhaal van de Zwarte Graaf, Veerle en Roderick. Vier tieners die als pionnen gebruikt worden en eentje die het hele verhaal kent. Geweldig om met zo'n verhaal na je vakantie te kunnen beginnen. Geen zon, zee en strand dus, maar bijna 16 pagina's lang griezelen. Het weer buiten zorgt in elk geval voor de juiste sfeer bij dit verhaal.


Het laatste verhaal in de vakantieverhalenreeks verscheen afgelopen vrijdag in Donald Duck 30-2009 op bladzijde 39 t/m 42. Een verhaal dat gebaseerd is op het idee van je hond meenemen naar het strand en wat er in het geval van Donalds hond Loebas dan allemaal fout kan gaan. Maar de ook de vondsten van prehistorische skeletten, die gek genoeg in het voorjaar en de zomer worden gedaan. Geen aanbeveling dus om Sint-Bernardhonden mee te nemen naar het strand, maar des te leuker om daar juist een verhaal over te schrijven. Bas Heymans zorgde voor de tekeningen bij dit verhaal en ook voor alle details op de achtergrond. Alleen daarom hoef je je deze vakantie niet te vervelen. Er valt genoeg te zien.

Fijne vakantie allemaal!

Wapens!

Een de zaken die tijdens de produktie van vorige BE-verhalen altijd grote hilariteit gaf, was “de wapenadministratie”! Daar hebben Frank en ik wat mailtjes aan gewijd.

Knettergek werd ik van het bijhouden van de precieze hoeveelheid messen, handvuurwapens en geweren die elk stripfiguurtje op elk moment in het verhaal in z’n bezit behoorde te hebben. Per slot moest ik ze telkens weer zo correct mogelijk tekenen. Ik heb m’n best gedaan, maar ik ben ervan overtuigd dat ik er onderweg wel een paar ben kwijtgeraakt.

Ook in dit nieuwe verhaal is vd Heide weer e x t r e e m royaal met z’n vuurwapens. Natuurlijk zijn onze boeven bewapend! Die lui zitten vol snode plannen en poortjes waren er vast nog niet. Maar er zijn v e e l meer wapens in dit verhaal!
Niet alleen heeft Tante Ginny een klein pistooltje in haar tasje, maar ook de twee KLM piloten blijken in de cockpit blijkbaar standaard een vuurwapen op zak te hebben en ook Jeffries, en later zelfs Marsh en Winstone, weten op hun beurt nog nieuwe vuurwapens in het toestel te vinden! Allemensen! Wat is dat voor wapenvoorraad in zo’n ingelaste passagiersvlucht? Was dit een wapentransport naar Johannesburg? Ik was al verbijsterd over alle matrassen die uit dit kleine toestel moesten komen! (Heb ik ook maar uit Frank’s regie weggemoffeld, die matrassen. Wat doen dertien van die enorme springveren matrassen nou weer in zo’n vliegtuigje???)

Op pagina 9a, in een hotel in Egypte, wordt Breitstein een koffer gebracht. (In Frank’s regieaanwijzing een zware koffer met etiketjes. Voor de leesbaarheid van het stripplaatje heb ik er natuurlijk weer een meer soort klassiek, maffia-achtig vioolkoffertje van gebakken.) Op 10a moet dat koffertje volgens het scenario open en komt er een tamelijk indrukwekkende wapen tevoorschijn: EEN ECHTE STENGUN!

Op zoek naar wat doku op het net kwam ik deze fotootjes tegen. De klassieke stengun is een soort dunne pijp met wat aanhangsels. Langwerpig en tamelijk sprietig naar m'n zin. Niet meteen een erg handig object om in beperkte ruimtes mee te acteren of om fijn mee rond te lopen verderop in het verhaal.

Heb ik dus verbouwd naar een meer compact, maffia-achtig zak-mitrailleurtje. Beetje uitgaande van deze foto’s.

Wel geen echte stengun natuurlijk, maar wel leuker voor de tekenaar.

Eppo 13: De gevangenen van Kaalmans

Vandaag in de brievenbus en morgen in de winkel: Eppo 13. Zonder Franka, maar met de boekenkast van Mark van Herpen, de nummer 2 van de Stripbabe top 3, Kleine Napoleon en een interview met Mars Gremmen, die dit keer niet alleen de karikatuur, maar ook de rest van de cover voor zijn rekening neemt.

(Illustratie: Mars Gremmen)

En voor de verandering eens op bladzijde 26 en 27 het vervolg van ons nieuwe Bob Evers stripverhaal 'Een overval in de lucht'. Een aflevering waarin de situatie rond de Pisa-rots langzaam maar zeker explosief dreigt te worden. Jan raakt Kaalmans kwijt, Arie vindt Jan terug en Kaalmans maakt drie gevangenen, al heten ze geen van drieen Anderson. En dat is dan alleen nog maar pagina 25 van ons verhaal :

PAGINA 25a:

1. Jan komt eveneens de noordoosthoek om en ziet tot zijn verbazing Kaalmans nergens meer. De helling van de Pisa-rots loopt schuin naar boven.

JAN: maar... huh? waar is ie nou gebleven?

2. Jan zoekt dekking in het rotsblokkenveld. Hij heeft een van de pistolen geheven, de ander in zijn zak. Achter hem tekent zich de dreigende schaduw af van een hand met een kei erin (de hand van Arie).

JAN: ik kan beter dekking zoeken... stel je voor dat hij terugkomt... of mij ergens zit te bespieden.

3. Net voordat Arie Jan een mep verkoopt, herkent hij hem en houdt in. Jan draait zich verrast om en herkent Arie. Hij heeft zijn pistool geheven.

ARIE: jan!

JAN: !

4. Jan overhandigt Arie het pistool uit zijn zak en wijst op het zand dat eraan kleeft. Jan heeft een bloedende onderlip. Arie pakt Jan vast bij zijn bovenarm.

ARIE: ik snap het. ik moet hem eerst schoonmaken. heb jij een vent gezien met een stengun?

5. Close-up van Jan en Arie die geweldig schrikken.

KAALMANS (buiten beeld, vanaf de Pisa-rots): handen omhoog, jullie drieen. en vlug wat!

PAGINA 25b:

1. Totaal. Kaalmans staat bovenop de Pisa-rots en vuurt richting de plek waar Marsh, Peters en Sparks verscholen zitten. Hij heeft Arie en Jan, die in de schaduw van het rotsblok zitten, niet gezien. Arie snapt meteen wat er aan de hand is.

GELUID VAN DE SCHOTEN: Pang! Pang! Pang! Pang!

KAALMANS: handen hoog, zei ik!

ARIE: stik! hij is de helling van de pisa-rots opgeklommen!

2. Marsh, Peters en Sparks komen met hun handen in hun nek uit het veld met gevallen rotsblokken bij de oosthelling naar Kaalmans toe. Ze lopen daarbij in de richting van de noordoosthoek waar ook Arie en Jan verscholen zitten. Kaalmans glijdt voorzichtig van de schuine helling af, terwijl hij zijn wapen op de gevangenen gericht houdt.

KAALMANS: handen in de nek... goed zo! nu allemaal deze kant uit, achter elkaar! ik waarschuw jullie: als er één vandoor gaat, schiet ik de andere twee neer.

ARIE (buiten beeld): hij heeft marsh, peters en sparks te pakken. nog mazzel dat hij ons niet gezien heeft.

3. Kaalmans drijft zijn gevangenen vooruit in de richting van de damesgrot (weg van Arie en Jan).

KAALMANS: nu rechtuit lopen... blijft van die stenen vandaan... die kans krijg je niet meer om achter rotsblokken schuilhoekje te spelen.

Zoals je ziet is Hans bij scene met de hereniging van Jan en Arie afgeweken van het scenario. Geen Arie met kei in zijn knuisten en geen sprakeloze Jan met bloedlip. Integendeel Arie heeft Jan eerder gezien dan andersom en Jan blijft even doortastend in zijn pogingen Kaalmans in de val te laten lopen. Met drie gevangenen wordt dat al een stuk moeilijker en op pagina 26 komen ook Breitstein en Platneus er nog bij. Maar daarover volgende keer meer!

Pagina 24: De verkenningstocht die niet doorging

Het begin van de tweede helft van ons nieuwe Bob Evers stripverhaal 'Een overval in de lucht' zorgde al meteen voor wat hoofdbrekens. Wat wil het geval? Het eerste plaatje deze pagina is in het boek van Willy van der Heide het eind van een hoofdstuk. Een cliffhanger waarin Paul en Winstone op verkenning gaan. Alleen, Willy van der Heide laat zijn lezers niets zien van deze verkenningstocht. In plaats daarvan beschrijft hij de confrontatie van Breitstein en Jeffries om vandaar weer bij Jan terecht te komen. Toch hebben we in eerste instantie de tekst van Paul uit het boek gewoon aangehouden:

1. Paul (op de voorgrond) verlaat de grot, terwijl Winstone iets naar achteren op is gestaan en zijn mes met een vastberaden blik losjes tussen zijn vingers houdt.

PAUL: aanvallen is de beste verdediging. we gaan!

Zag er allemaal logisch uit. Die Paul popelt om in actie te komen. Helemaal in character!

Tot Hans het plaatje op papier had staan en aan de volgende pagina's begon! "Frank, kan dat wel? Op pagina 28 zitten die Paul en Winstone gewoon in die grot? Hoe zit dat met die verkenningstocht? Moeten we die tekst op pagina 24 niet veranderen?" aldus Hans op de late avond.

Eerst denk je nog van niet. Onze lezers snappen heus wel dat Paul en Winstone vier pagina's later al terug zijn van die verkenningstocht.

Maar dan slaap je er een nachtje over en wordt fris en helder wakker. Ja, maar waar zijn ze dan geweest? En wat hebben ze wel en niet gezien? Nee, dit kunnen we niet maken. Een verkenningstocht aankondigen en daar dan niets van laten zien? We veranderen de tekst!

Zodoende dus gaat Paul in het boek samen met Winstone op verkenning en stelt hij die tocht in de strip juist heel eventjes uit in afwachting van de terugkeer van Marsh en de zijnen. Vanwege de gebeurtenissen hierna zullen Paul en Winstone die verkenningstocht nooit maken. Maar dat is weer een ander deel van het verhaal. Hier is scenariopagina 24:

PAGINA 24a:

1. Paul (op de voorgrond) verlaat de grot, terwijl Winstone iets naar achteren op is gestaan en zijn mes met een vastberaden blik losjes tussen zijn vingers houdt.

PAUL: wachten! maar als marsh niet gauw terug is...

2. Vanuit het vliegtuig klinkt de stem van Jeffries. Het vouwstoeltje van Platneus staat tegen de rotswand en bij de vleugel zijn nog de losgesneden touwen van Anderson te zien. Ook het tafeltje met flessen water en glazen staat er nog. Verder ligt de omgeving er verlaten bij.
TEKSTBLOK: intussen...

JEFFRIES (buiten beeld, vanuit het vliegtuig): natuurlijk kon ik de man die anderson losmaakte niet neerschieten. ik moest jullie toch waarschuwen!

3. Jeffries wordt in de cabine onder schot gehouden door Breitstein en Kaalmans. Zijn pistool is afgenomen. Jeffries wijst naar Platneus, terwijl hij verder gaat met zijn verhaal. Breitstein hoort het verhaal met een gemeen lachje aan.

JEFFRIES: zodra ik was gaan schieten, zou hij zijn stengun op mij leeggeschoten hebben. dan had ik jullie nooit kunnen vertellen wat de opzet was.

BREITSTEIN: main vriend, iek heb te lang gewerkt voor de gestapo om zulke kletspraat te geloven. jai moet bewijzen dat wai jou kunnen vertrouwen...

4. Breitstein geeft opdracht Jeffries net zo vast te binden als Anderson. Jeffries schrikt ontzettend.

BREITSTEIN: biend hem vast op dezelfde plaats als anderson.

JEFFRIES: wat?!?

PAGINA 24b:

1. Terwijl Kaalmans en Platneus Jeffries aan het eind van de vleugel vastbinden, legt Breitstein aan de ongerust Jeffries uit wat de bedoeling is.

BREITSTEIN: kalm maar. niet langer dan een paar uur. als iets gebeurt of ze proberen je te bevrijden, schiet de bewaker jou neer. als het is zoals jai zegt, dan werk jai met ons mee.

JEFFRIES: begrepen!

2. Breitstein geeft Kaalmans opdracht Anderson op te sporen en het terrein te verkennen. Hij overhandigt hem de stengun. Op de achtergrond neemt Platneus weer plaats op zijn vouwstoel.

BREITSTEIN (tegen Kaalmans): spoor jij anderson op. en blaif in de open vlakte, begrepen? zodra je hem gevonden hebt komen wai jou te hulp.

KAALMANS: ja, baas!

3. Kaalmans loopt langs de noordkant van de Pisa-rots. Hij veegt het zweet van zijn voorhoofd. Zijn stengun heeft hij in de aanslag. Hij wordt opgemerkt door Jan die zich vanuit de woestijn met een grote boog naar de Pisa-rots sleept.

KAALMANS: wat een rotwerk!

JAN: hee, dat is...

4. Jan sluipt achter Kaalmans aan met een van de twee Smith & Wessons in de aanslag. Kaalmans gaat de noordoosthoek van de Pisa-rots om.

JAN: kaalmans! toe maar, vriend!... je weet niet dat je nog iemand in de rug hebt die in de zuidzee zijn sporen verdiend heeft... en bewapend met twee geladen pistolen!

Tot de volgende keer!

Anorexia cultuur

“Scheer je weg uit het land van de literatuur, nietsnutten!!!”. Een briesende bestsellerauteur Conny Palmen tegenover de verbouwereerde Kluun en Saskia Noort op het Boekenbal eerder dit jaar. “Schrijverinnetjes” typeerde Komrij ze eerder al laatdunkend, de meestal blonde en meestal rondborstige nieuwkomers op de Nederlandse literatuurmarkt. Wegwezen uit ons winkeltje! Wat jullie maken is geen literatuur. Dat is rotzooi!!!

Vermakelijk. Beetje dom. En vooral broodnijd.

Op een of andere manier past het een auteur niet om een collega-auteurs de maat te nemen. Dat is -en dat voel ik heel sterk- toch het exclusieve prerogatief van het publiek. Het publiek mag alles vinden. Misschien is de auteur in z’n vrije tijd nog best een lezer, hij moet met de komst van het schrijverschap gaan inzien dat de tijd van ongeremde kritiek op anderen voorbij is. Je verliest immers je “publieksstatus” op het moment dat je zelf op professionele wijze boekjes gaat maken. Desgevraagd en “en petit committee” vooruit dan maar, maar de gentleman-auteur moet beseffen dat er een soort ridderlijke codes gelden. Niet voor de wet ofzo, maar gewoon . . . vanwege de eer. Vind ik oprecht.

Zo lang ik me kan herinneren had het medium strip altijd erg veel “street credebility”. Extreem vitaal, een beetje vuil, super dichtbij het publiek. Een beetje dierlijk misschien, maar daarmee ook erg eerlijk, geen poeha. “Rock and roll” op papier, zeg maar. Die tijd is wel een beetje voorbij, hoor. Strip is niet meer zó hot en alomtegenwoordig. En hoewel er nog steeds erg veel stripalbums worden verkocht, is het aantal titels zo krankzinnig geëxplodeerd, dat er niet voor iedereen meer een boterham valt te verdienen.

Ook de kunst met de grote K heeft het moeilijk. De financiële luchtbel is nu écht uit de art-markt. Decennia lang is succesvol geparasiteerd op de warmte en goodwill voor abstracte kunst, die bij een groot publiek was ontstaan na de afschuwelijke “Entartete Kunst” periode. Hoe harder nazi’s en commie-apperatsjiks de spot dreven met de modernen, des te groter groeide het moderne-kunst-krediet in het vrije westen. Als die klootzakken het niks vonden, dan MOEST het wel goed zijn. Een door wereldpolitiek gevormd smaakpalet. Koons en Hurst zijn er miljonair mee geworden.

Maar goed, dat krediet lijkt eindelijk een beetje op, nu, in deze eeuw. Er wordt koortsig gezocht naar nieuwe impulsen. En de zieltogend kunstsector heeft z’n oog laten vallen op . . . strip. De markt tendeert immers terug naar het figuratieve, en waar is alle verloren kennis beter bewaard gebleven dan juist in die, decennialang verfoeide, prent-verhaaltjes? Vaderlandse kunststudenten kunnen nu, academie-gewijs bij Artez te Zwolle, gaan rondshoppen in het idioom van het beeldverhaal. En getalenteerde, startende strip-auteurs voelen zich onstuitbaar aangetrokken tot de status die die kunstwereld belooft te bieden. Hier flonkert wellicht eindelijk enig intellectueel respect voor de stripmaker. Toegang tot exclusieve subcultuurtjes misschien? Schouder aan schouder met de literaire en kunst-BN-ers? Klinkt toch goed?

Waar Palmen en Komrij zich nu bezorgd tonen over de invasie van die “underclass” in literatuurland, noteer ik op mijn beurt een tamelijk recente influx van de k u n s t- wereld in ons medium, de strip. Een invasie van “upperclass-allochtonen”, zeg maar. Van deze kant geen probleem, hoor. Duizend bloemen bloeien, enzo. Wel een vraag.

Waarom is de prijs die voor de moderne, Nederlandse strip-kunst betaald moet worden toch gvd . . . die afstotende en t o t a l e v e r s c h r a l i n g ???

Wat is het toch in onze vaderlandse cultuur dat we k u n s t altijd lijken te moeten definiëren rondom het begrip “essentie” ? Is dat Calvijn? Het GAAT hier in kunst uiteindelijk blijkbaar altijd om die essentie, de kern. Het diepste, het geheim. De rest is ballast, onzin, geneuzel. Niks aan verloren. Kunst maken is klaarblijkelijk de kunst van het schrappen. Zoveel mogelijk weg durven gooien, tot uiteindelijk het goddelijke zich openbaart. Christiaan Weijts in de “de Groene Amsterdammer” schreef er deze week nog een hilarische column over.

IS de bloem toch uiteindelijk z’n g e u r? Kun je “In the end” de hele bloem definiëren met alleen z’n geur? Dat het daarop uiteindelijk neerkomt, het begrip bloem?
En de zin, de zin IS slechts z’n b e t e k e n i s. Literair gezeur achterlatend, blijft alleen de “betekenis” over van het geschrevene. Stilisten zijn dan zeurpieten die niet “to the point” kunnen komen.
En de vrouw dan! De vrouw IS dan zeker in essentie slechts haar s k e l e t. Zien we immers elke dag in alle bladen.

Ik kan om heel veel redenen maar niet wennen aan deze culturele anorexia-doctrine. Ik geloof er niet in. Waar uiteindelijk diepte en wijsheid gesuggereerd wordt, zie ik slechts armoede. En schraalheid. En domheid. En ik signaleer dat een nieuw soort grofheid nu dus ook de strip binnendringt. Geïmporteerde grofheid uit de kunstwereld.

Weinig verfijnd dringt de moderne, kunstige strip-auteur ons z’n, voor de hand liggende, zogenaamd diepe, gelaagdheidjes op. Als een soort leraar met aanwijsstokje staand naast z’n werk. In z’n angst dat we er iets van missen, onderstreept de auteur z’n belangwekkende, maatschappelijk en emotioneel gelaagde passages nog even extra. Striplezen voor dombo’s. En dan allemaal in de vereiste en kunstig correcte, uitgeklede stijl. Er valt niets zelf te ontdekken. De lezer kan geen kant op. Probeer nu maar es te ontkomen aan de vastgelegde eindconclusie, makker.

Ik begrijp dat ik nu tegen allerlei heilige huisjes aanschop, maar ik kan het niet lezen, de moderne kunststrip. Ik zie afstotende domheid waar ik de gelaagdheid moet zien. Ik zie luie, grafische simpelheid waar ik blijkbaar verhevenheid moet bespeuren. Simpelheid niet als eindfase van een jarenlang proces van indikking, maar als trucje. Er zit gvd n i e t s in die lijnen verstopt!!! Dit is geen simpele strip, dit is een simpele auteur!

Okee, weetje, genoeg gezeurd. Dit is dus precies die Conny Palmen toon. Ga ik maar niet doen.

Ik draai het maar es om! Positieve aandacht! Jazeker, ik zie rotzooi, maar ik zie in dit land ook veel, heel errug veel talent! Ik zie jonge tekenaars met reeds krankzinnige vaardigheden. Ik zie strip-beloften langskomen, geloof je gewoon niet! Maar er zijn ook koppige ouwetjes. Die het geweldig doen!
Het vaderlandse stripklimaat was en is extreem vijandig, het meeste moet blijkbaar verdorren, maar ik zie dat de Nederlandse stripwoestijn, ondanks alles, toch ook nog wel een paar prachtige bloemen heeft voortgebracht. Echt waar!

Check mijn Nederlandse stripauteur-top-drie van deze week:

Fred de Heij

Kees de Boer

Henrieke Goorhuis