dinsdag 16 juni 2009

"The making of . . ."


Waartoe zo'n weblog? Deze weblog. Die plaatjes, die stukjes? Waarom dit alles hier?

Is het alleen iets commercieels? Die Bob Evers lezers een beetje warm houden? Dat jij, bloglezer, de serie niet teveel uit het oog verliest tussen twee albums? Kan zo een jaar tussenzitten, immers. Een soort klantenbinding?
Of is het gewoon ijdelheid van ons? Van Frank en mezelf. Zelfingenomenheid? Dat we onszelf graag horen praten? Graag voor leraar spelen misschien of, godbetert, naar jou toe fijn een beetje de strip-kunstenaar willen uithangen?

Na dat malle “graphic novel” debat loop ik wel af en toe te peinzen over een derde, misschien wel nog belangrijker facet aan deze weblog: v e r a n t w o o r d i n g.

Om ons heen zien we Nederland spectaculair en in zeer cynische richting veranderen. Hier in Noord Holland maakt het college van provinciale staten ruim 70 miljoen van ons belastingeld zoek, neemt een paar dagen strategisch vrij tijdens het verantwoordingsdebat en gaat vervolgens gewoon weer schaam-te-loos aan de slag. Volledig gedekt door de vrindjes in raad, trouwens. De openlijk incompetente en immer afwezige commissaris, druk met z’n de dertien (!) bijbanen, incasseert ook aan het eind van deze maand desondanks weer z’n provincie-salaris en blijft, volledig gesteund door moederpartij Groenlinks, op het pluche kleven.

Okee. HIER gebeurt het! DIT is het moment! Hier wordt de politieke schade aangericht!!
Niet in die paar weekje campagne straks! Niet tegen de tijd dat je met die bos rozen de Klaverstraat instapt, Wouter! Hier ziet de bevolking van Noord Holland dat hun bestuurders uiteindelijk, als het er écht om gaat, geen verantwoordelijkheid nemen. Als het erop aankomt zullen de heren en dames regenten blijkbaar altijd kiezen voor eigen carrière en inkomen.

Hier wordt geweigerd om te communiceren. Hier wordt een disbalans niet gecorrigeerd.

Waarom zou onze witharige boekenverbieder, die met niemand in debat durft, waarom zou die klootzak zich straks eigenlijk nog inspannen voor z’n stemmen? De campagne wordt op deze manier toch voor hem gevoerd.

Terug naar verantwoording. Terug naar strip.

Hoe je ’t ook bekijkt, Frank en ik zijn, zelfs met deze malle, historische strip, tegen wil en dank croniceurs van deze tijd. Lach niet! Waarom hebben we bijvoorbeeld dit materiaal vormgegeven zoals we hebben gedaan?

Bijvoorbeeld dit. Anders dan in de boeken hebben we de jongens van het roken en de drank afgeholpen. In de jaren vijftig konden pubers als Jan Bob en Arie in een kinderboek nog schaamteloos bij een biertje een peuk opsteken. Kan niet echt meer in het begin van deze eeuw. Niet in deze strips.

Of het geweld, of het racisme uit vd Heide’s boeken? Wat zegt het over ons, over deze tijd, dat we deze pijnpuntjes allemaal zo k e u r i g hebben weggewerkt? Was de serie niet duizendmaal prikkelender geweest als we dat allemaal juist een beetje hadden aangezet? Een beetje op z’n Yves Chaland’s? Hadden we dan niet een nog groter succes gemaakt van deze strip? (Wat zou er trouwens dan wel over ons zijn heengekomen? Extreem rechts in strookjes? Zouden we wel verder zijn gekomen dan één boek?)

En waarom niet het geheel lekker over de rand geduwd? Waarom die boeken niet slechts als uitgangspunt genomen voor een geheel eigen visie? De homo-erotische kaart gespeeld bijvoorbeeld? Eindeloze blote jongetjes op een eiland? Al was het maar onderhuids. Aanrakingen. Blikken? Is onze verstripping eigenlijk niet veel te droog? Te weinig interpretatie? Veel te onderdanig naar het boek?

Ik maak strip. Ik treed naar buiten met dat werk, en jazeker, ik probeer in dat werk te c o m m u n i c e r e n met m’n lezer. Ik steek voor m’n gevoel in dat grafische werk naar die lezer m’n hand uit en probeer daar, met die lijnen, met die vormen, daadwerkelijk iets te vertellen.
Elke dag probeer ik me hier aan die tekentafel te verplaatsen in de lezer. Is dit duidelijk? Gaat ie dit snappen? Is dit afwisselend genoeg? Is dit virtuoos genoeg(haha)? Wordt het alweer tijd voor een grapje?
Geen knieval, hou toch op! Maar hopelijk fijnzinnig en elegant, zoals in een goed gesprek. Dat je in zo’n gesprek persé rekening wil houden met je gesprekspartner. Dat je ‘m niet wil vervelen of beledigen met je monoloog. Of een wissel wil trekken op z’n beleefdheid. Daar gaat het me om in dit vak.

Maar die verantwoordelijkheid gaat misschien wel verder. Op een of andere manier bekruipt me de laatste tijd het gevoel dat ook ík, ook in mijn vak, met dit werk, welicht naar de lezer, uiteindelijk een soort eh . . . maatschappelijke verantwoordingsplicht heb. Een politieke verantwoordelijkheid zelfs misschien. Wij komen toch, hoe je het ook wendt, met dit werk in de openbare ruimte. In allerlei huiskamers. Wat hebben wij, Frank en ik, dan wel te melden in het maatschappelijk discours??

Maakt deze strip, de Bob Eversstrip, juist in deze tijd, bijvoorbeeld niet een statement over authenticiteit en vakmanschap? Betrouwbaarheid, toegankelijkheid? Wil tot communiceren? Welk commentaar geven Frank een ik daarmee over de wereld om ons heen?

Het is erg on-Nederlands, een beetje Frans zelfs, dat begrijp ik, dat politiseren van strip, en ik ben er nog volstrekt niet uit hoe dan, enzo, maar goed . . .

Shit. Is het al zo laat?

Volgende keer meer.

8 opmerkingen:

Otto zei

Hallo Hans,

Wow, wat een frustratie om politiek en kapitaal. Het moet nog geen verrassing zijn dat de wereld niet eerlijk is, dat er geen gerechtigheid is en dat de wereld een boze plek is? Schuim de geschiedenis maar af en het is nooit anders geweest. Elke volwassene krijgt dat voor zijn kiezen, daarom zijn jullie verhalen zo heerlijk. Ik kan weer een kind zijn die zijn jeugd beleeft, zonder wetenschap van de boze buitenwereld. Mijn kinderwereld met foute bieven en goede helden. Die kinderjaren herinneren mij er ook aan dat ik toen oog had voor het goede in de wereld, de mooie dingen. En als volwasse kerel kan ik er dan weer een tijdje tegen en kan ik de nimmer aflatende hufterigheid weer aan.

Anoniem zei

Tjee! Dit is zeker een heftig stukje. Nu voel ook ik, stille lurker, mij verplicht op te reageren. Ik ben het eens met Otto. Ook voor mij zijn strips vooral een vorm van escaapisme. Een manier om weg te dromen uit de rauwe wereld. Daarom heb ook ik een zekere weerstand tegen de 'volwassenwording' van de strip. Verkunsting, zo je wilt. Hans ga aub door met mij te laten dromen bij je prachtige strips.

Ger

Anoniem zei

Het schaap met de vijf poten wordt uit de motteballen gehaald en met een goede cast een prijswinnende serie !
Vakmanschap geen vernieuwing .
In de serie wordt er gewoon gerookt
trouwens .

Mvg,
Henk Nijenhuis

Henkus Schumacher zei

Kijk eens aan, stelling nemen, je uit spreken, levert gelijk weer het nodige commentaar op!
Wat mij vooral als eerste opvalt, is dat de tekst-man, Frank, vooral commerciële mededelingen doet. Al die uitgaven waar een verhaaltje van hem in staat. Ik ben daar niet in geïnteresseerd. Maar goed, blijkbaar sommige anderen wel.
Maar Hans daarentegen komt met opiniërende stukken, filosofisch doordacht en stellingnemend. En dat voor een beeld-man!
Ik merk dat ik vooral voor Hans z'n bijdragen elke dag (!) de blog even check. Je weet nooit waar Hans NU weer mee zal gaan komen. Een tekenles, een ontboezeming omtrent het tekenambacht, en dan nu omtrent politiek! Heel boeiend, wat mij betreft. Ik blijf dus wel komen.

Hoewel niet helemaal op z'n plaats misschien, maar in het kader van de verantwoordelijkheid/verantwoording waar Hans over spreekt, wil ik toch even mijn bezorgdheid uitspreken over het tekenwerk zoals ik dat nu gepubliceerd zie in Eppo.
Als je de tekentechnische evolutie bekijkt van de BE-strip, zie je dat het van de 'klare lijn' steeds meer zwenkt naar een 'lossere' stijl.
Op zich niks op tegen, maar als ik met name kijk naar de lichamelijke verhoudingen en de hele dunne spille-armpjes af en toe, vindt ik Hans niet alleen lekker los, maar ook af en toe slordig.
Ik hoop dat die ontwikkeling niet doorzet, eerlijk gezegd, ik zou het doodzonde vinden. Voor wat mijn mening waard is.

Groetjes,
Henkus

Anoniem zei

Altijd interessant om de stukjes van Hans te lezen. Deze ontboezeming is mij uit het hart gegrepen.

Henkus, verklaar je nader over het slortdige tekenwerk in de Eppo. Heb je het over Bob Evers of over de Eppo in het algemeen? Die slordigheid zie ik bij Bob niet zo direct. De spillepoten waren mij ook wel opgevallen, maar het stort me niet.
Wel vind ik de inkleuring in de Eppo, heel anders dan in de vorige delen. In de vorige delen werden met de inkleuring de accenten in de plaatjes zo mooi aangegeven. Dat mis ik nu. Komt dat omdat er nu toch een tijdsdruk is?

Karel P.

Otto zei

Over Eppo gesproken, de kwaliteit wordt volgens mijn slecht bewaakt. Kijk naar de huidige uitgave naar Storm. Tweede pagina, iets boven het midden zijn Roodhaar en Nomad te zien, Roodhaar ziet er plat uit en Nomad is nogal plastic. Plaatjes eronder zie je de verraste uitdrukkingen van Nomad en Roodhaar en daar leven de karakters echt, zelfs de kleurig (kijk eens naar het haar) ziet er levendiger uit.
Ja, ook bij Bob Evers vakt het me op. Nu is de omgeving ook wel saai en grauw... ik weet niet, maar iets meer klare lijn zou inderdaad mooier zijn.

Anyway, Eppo ga ik zeker niet verlengen. De beloftes worden in mijn opinie niet waar gemaakt. Ik zit nu nog te wachten op de beloofde ledenkaart waar ik speciale edities van uitgaven mee zou kunnen kopen en de speciale verhalen die uitsluitend in de Eppo verschijnen. Ja, misschien van de gag stripjes maar verder niet. Daarnaast moet ik maar zien of alle verhalen inderdaad voor het afsluiten van het eerste jaar afgesloten zijn. Agent 327 zien we ook nauwelijks en voor de beurs in Breda werd er ook niet eens een kortingsbonnetje toegevoegd terwijl ze mede organisatoren zijn, en wat dacht je van de PayPal reclame strip van Dirk Jan? Nee, ik koop de Storm, Franka, Agent327 en Bob Evers boeken toch wel...

Anoniem zei

Jammer Otto. Ik deel je kritiek over Eppo gedeeltelijk wel. Maar het bestaan van een stripblad als Eppo, maakt het mogelijk dat er avonturenstrips als Bob Evers gemaakt kunnen worden.

Karel P

Hans van Oudenaarden zei

Ha allen!

Zie de post van donderdag 18 juni!