maandag 3 augustus 2009

Dat wat wel en niet gepubliceerd werd...

Sinds de nieuwe Eppo uit is, staat de telefoon hier roodgloeiend en stroomt mijn mailbox zowat over met mailtjes die bol staan van de vragen. Reden: Napoleon!
“Hoezo zeg jij op de Bob Evers Strip-blog dat jij die Napoleon in Eppo 14 niet geschreven hebt? Het staat er toch boven?”
“Ja, joh. Ze kunnen er wel zoveel boven zetten, maar met die laatste Kleine Napoleonstrip heb ik echt niets te maken. Ik heb er geen letter aangeschreven. Niets, nada, noppes!”
“Dus dat mijn kinderen nu allemaal willen weten waar Napoleon dan wel mee duwt, als het zijn knie niet is, daar heb jij niks mee te maken? Dat weet je heel zeker?!!”
“En of ik dat zeker weet. Die grap is geschreven door Rob van Bavel en Dick Heins.”
“Ja, dat kan iedereen wel zeggen! Laat dan maar eens iets zien wat je wel geschreven hebt. Kan ik het daarmee vergelijken!”

“Okee, hier is de nieuwe Donald Duck (nr 32-2009) met een Aladdinverhaal op bladzijde 25 t/m 29. Een verhaal waarin Rajah de tijger ontsnapt en paniek zaait in Agrabah. Een verhaal dat geïnspireerd op de originele Disneyfilm Aladdin en in het bijzonder het moment waarop Jasmine in vermomming de paleistuin verlaat. Rajah kijkt daar wel erg verdrietig. En dus, als dat beest de kans krijgt die paleistuin uit te komen en zijn bazinnetje te gaan zoeken, zal hij dat zeker doen.
Verder is het ook geïnspireerd op alle tegenstanders van Grootvizier Jafar die hem beletten sultan te worden. Aladdin, Geest, Jasmine, Abu, Tapijt en Rajah dus. Alle reden voor Jafar om jacht te laten maken op die ontsnapte tijger. En als de tijger de prinses niet meer kan beschermen…”

“Jaja, dus die wel! En wat dan nog meer?”

"Nou, hier in de nieuwe Sesamstraat (nr 13-2009), Bert en Ernie op bladzijde 18 en 19, als vanouds getekend door onze Braziliaanse collega en vaste Bob Eversstripbloglezer Silvio Spotti. Het thema van dit nummer is vormen. Een vrij abstract thema, maar in de strip moest ik laten zien wat bijvoorbeeld het verschil tussen rond en vierkant.

(Illustratie: Silvio Spotti (Magic Eye Studio), © Sesame Workshop)

Het leek me leuk om dat aan de hand van een kegelspel te doen met ronde en vierkante ballen. En natuurlijk zorgt Ernie ervoor dat Bert verliest door met een vierkante bal te gooien."

“Jaja, wacht even. Dus jij gebruikt eigenlijk gewoon de verschillen in karakters om je verhalen mee te vertellen?”

“Ja precies, ik probeer mijn verhalen altijd vanuit de karakters te vertellen.”

“Nou, waarom heb je dat dan met Napoleon voor Eppo 14 ook niet gedaan? Je hebt zo al 15 Napoleongags bedacht. Dan kun je toch ook wel een 16e bedenken?”

“Heb ik ook gedaan. Meer zelfs. Alleen, die zijn nooit in Eppo gepubliceerd. Deze bijvoorbeeld. Die had met de gags uit Eppo 12 en 13 een soort van drieluik rond Robespierre moeten vormen.”

“Huh?! Maar…???”

Luister, bij een blad als Eppo wordt natuurlijk ook voortdurend gekeken hoe het nog leuker en nog beter kan. Wat betreft de redactionele formule, maar ook de strips die er in staan. Bob Evers, geen enkel probleem! Op een enkeling na vooral enthousiaste en positieve reacties. Kleine Napoleon was een ander verhaal. Daarover waren de meningen verdeeld en aangezien het sowieso een strip in ontwikkeling was hielden we een brainstorm op de Epporedactie.
Hoe zorgen we ervoor dat meer lezers de strip gaan waarderen? Welke kant moet het op met Napoleon? Diverse andere strips kwamen ter sprake: Kleine Robbe, Calvin and Hobbs, Asterix… Besloten werd o.a. dat alleen de gags die Rob, Dick en ik alle drie leuk vonden in Eppo zouden komen. In de hoop dat zo alles binnen de Kleine Napoleonstrip sneller op zijn plek zou vallen, qua wereld, karakters en humor.
Vergissing en niet zo’n beetje ook! Het gevolg was dat ik hele weekenden doorwerkte om bijvoorbeeld vier nieuwe Napoleongags te bedenken en uit te werken, waarvan er dan uiteindelijk één overbleef die iedereen leuk vond. Die kwam dan in de nieuwe Eppo.
Maar door de verschillen in gevoel voor humor viel daar niet echt een lijn in te ontdekken. Tja, probeer maar eens een antwoord te vinden op de vraag; “Wat is leuk?”
Ander probleem: Dick wilde graag meer richting Kleine Robbe met Napoleon als etterbakkie en liefst een wat algemenere, oppervlakkigere strip. Immers, veel lezers weten niet genoeg van die Franse revolutie.

“Dat klopt wel, ja…”

Ergens wel, maar als Goscinny en Uderzo er ook zo over gedacht hadden toen ze Asterix bedachten… En als je, zoals ik, gewend bent vanuit die karakters te vertellen, dan is een meer oppervlakkige strip met een hoofdpersonage dat alleen nog maar vervelend doet en verder niets meer wil, geen doel, geen ‘drive’ meer heeft, een enorm schrikbeeld. Geen ontwikkeling meer in karakters of verhaallijnen, dan verdwijnt bij mij het plezier van het stripschrijven als sneeuw voor de zon. Voelde dus meer voor het tegenovergestelde: juist die thema’s die we al hadden: het in kaart brengen van Corsica, de Fransen van het eiland afjagen, optrekken naar Parijs, het tarten van het gezag in welke vorm dan ook, en natuurlijk alle ontwikkelingen tussen de vaste karakters onderling, om dat alles verder uit te bouwen en zich verder te laten ontwikkelen. Vond dus echt dat er een soort verhaallijn door de gags heen moest lopen. Eventueel ook korte verhalen naast of misschien uiteindelijk in plaats van de gags. Gelukkig werden die ideeen positief ontvangen en we zouden er na de wederzijdse vakanties verder over brainstormen.”

“Maar waarom staat er dan in Eppo 14 dat die Napoleonstrip de laatste is?”

“Nou, door die selectiemethode waren er hooguit maar één of twee gags voorraad voor de nieuwe Eppo. Maar goed, daar konden we mee vooruit. Het probleem ontstond toen ik mijn ideeen voor verhaallijnen wat verder uitwerkte en vier gags schreef waarvan de verhaallijnen in elkaar over liepen. Resultaat…”

“Alle vier afgekeurd?”

“Ja, precies. En vanwege de wederzijdse vakanties waren er voor de maand juli nog drie nieuwe gags nodig voor Eppo 14, 15 en16, terwijl ik vanwege de deadlines voor Eppo 14 nog maar één dag had om die te schrijven , 3 juli!. Dat ging dus niet. Toen heb ik de gag hierboven van stal gehaald. Die was een paar weken eerder met tweeënhalve stem voor op de reservebank beland, omdat Rob en ik hem wel leuk vonden, maar Dick net iets minder. En aangezien ik vind dat een tekenaar zijn strips ook met plezier moet tekenen…
Maar goed, ik had intussen zes maanden min een paar dagen continue doorgewerkt en de dag van de deadline, 3 juli, was eigenlijk al bedoeld als vakantiedag. veel verder dan een brainstorm en wat vage ideeen voor nieuwe gags kwam ik niet die dag. Dus als noodoplossing kon het wel vond ik. Dan hadden we een mooi drieluik rond Robespierre en ik kon even de tijd nemen om de gags voor Eppo 15 en 16 uit te werken. Goed opgelost, dacht ik…”

“Niet?”

"Nee, een paar dagen later mailde Dick me terug dat hij de grap (nog steeds) niet leuk vond en eigenlijk geen heil meer in de Napoleonstrip zag en er daarom toch mee wilde stoppen. Natuurlijk wilde Rob nog wel een afsluitende strip voor Eppo 14 en dus ontving ik een mailtje met het verzoek of ik die nog wilde schrijven. Gelukkig kwam Rob zelf ook met een idee daarvoor: de Kleine Napoleonstrips waren eigenlijk krabbels zijn op de kerkermuren van Elba en een gids leidde daar toeristen rond, diverse attributen uit de strips waren er tentoongesteld.
Een leuk idee dat me meteen inspireerde en op 9 juli (inmiddels anderhalve week in mijn ‘vakantie’) ging ik aan de slag. Intussen was een van de halve ideeen van 3 juli een hele gag geworden, namelijk deze:








Als gag had deze natuurlijk uitgewerkt moeten worden op een halve pagina, maar nu besloot ik dit als begin te gebruiken van de eindgag van Kleine Napoleon naar het idee van Rob:”


“Maar die staat ook niet in de Eppo?!?”

"Nee, want op 13 juli kwam er weer een mailtje van Rob. Of het toch niet een andere grap kon worden met een volwassen Napoleon, een waanzinnig mokkel (Josephine?) en een pikante opmerking erin. Zodat de laatste gag een soort verwijzing werd naar het stripalbum dat Dick eerder over de volwassen Napoleon maakte. Heb daar toch weer serieus een hele dag over na zitten denken. Maar of het nu de vermoeidheid was of dat het me echt niet inspireerde, geen idee. In elk geval kwam er niks zinnigs meer in me op. Stelde nog voor om dan toch maar alleen de bovenste helft van de gag van 9 juli te gebruiken en om Nappie met een volwassen Napoleon af te sluiten in Eppo 15. Maar nee, dat ging niet door. En uiteindelijk besloten Rob en Dick dan zelf maar de afsluitende Kleine Napoleongag voor Eppo 14 te schrijven. Zodoende."

“Pfft. Wat een verhaal. En wat nu?”

"Nu gaat Dick na zijn vakantie nadenken over wat voor soort strip hij dan wel graag voor Eppo wil maken. En dat wacht ik rustig af. Intussen ga ik, over pakweg een week of twee-drie de puntjes op de i zetten in het scenario van “De jacht op het koperen kanon”, het Bob Eversverhaal dat volgend jaar in Eppo verschijnt. Daarna overleggen met Hans over de ‘tekenaarswensen’ en de allerlaatste puntjes op de i. En Henk Gulikers gaat dat dan allemaal filmen voor de dvd."

“En Kleine Napoleon dan?”

"Tja, dat is waarschijnlijk een van de weinige strips ter wereld die een alternatief universum kent. Door die selectiemethode is er een hele ongetekende en ongepubliceerde serie gags ontstaan met daarin driekwart van alle verhaallijnen. Een serie waarin Anne-Louise zich steeds meer afzondert van Napoleon en zijn bende, maar wel iedere keer met hun acties geconfronteerd wordt, waarin Alphons en Joseph steeds meer de sukkels van de strip worden, maar wonderbaarlijk genoeg wel het schavot overleven, Napoleon steeds vaker Josephine als handlangster meeneemt om de Fransen te verdrijven, de eerste luchtballon ter wereld uitvindt en na een ruzie met de pastoor niet de kerk op Corsica maar meteen maar het hele Vaticaan wil gaan bezetten.
En het is waarschijnlijk ook de enige gagstrip ter wereld waar de scenarist meer tijd mee kwijt was dan de tekenaar. Maar daar staat weer tegenover dat je als schrijver niet aan het medium strip bent gebonden, dus wie weet..."

"Ja, maar het blijft jammer van de strip... Eh... de enige strip ter wereld, zei je? Wauw, man. Da's dan een wereldrecord! Ik ga die Kleine Napoleonstrip meteen aanmelden!"

5 opmerkingen:

Otto zei

Bedankt voor je heldere en komische uitleg. Het geeft ook wel te denken. Redactieleden hebben in het verleden de Eppo stuk gemaakt. Niet alle beslissingen zijn goed.
Er wordt wel (meestal) gereageerd op mails die ik naar de Eppo stuurt maar ik ben geen gemiddelde lezer maar een fanboy en vertegenwoordig zeker niet het gros aan Eppo lezers. Ik ben dus wel benieuwd op basis waarvan beslissingen worden genomen. Uit jouw uitleg haal ik dat dat nogal persoonlijk is. Daarmee is de regisseur/uitgever/directeur natuurlijk altijd verantwoordelijk voor het eindproduct maar dat kan snel mis gaan. Kijk naar Walt Disney. Voor zijn tijd een perfecte dictator die zijn visie op het doek/papier wilde zien. Toen de goede man dood ging werd zijn erfenis als formule geformaliseerd en werd iedere vorm van creativiteit plat gegoten in het keurslijf wat bedacht was. Dat levert een éénhapsworst op die het publiek niet luste. Gevolg was dat ze ingehaald werden door Pixar. Walt en Roy lagen regelmatig met elkaar over hoop. Ik denk dat een gezonde spanning tussen creatief en commercieel belang gezond is. Als dit in 1 hand valt is het gedoemd te mislukken.

Wat blijft mij als fanboy dan over? Als ik Rob schrijf dat ik Haas een saaie, lelijke strip vindt die matig is geschreven en getekent dan komt er geen pagina minder van in de Eppo, dat is zijn kindje en hij vind het prachtig. Ik meld dan wel dat ik Max Miller van IJsbrand Oost helemaal geweldig vind (yep, ik ben helemaal fan) en dat ik het jammer vind dat Napoleon gestopt is. Misschien dat het helpt…

Anoniem zei

Volgens mij zijn bladen vooral kapot gemaakt door de marketingjongens (en meisjes) die meenden de redacties te moeten vertellen hoe ze hun werk moesten doen.

Hoewel ik geen grote fan ben/was van de kleine Napoleon, stoorde deze strip mij ook niet. Smaken verschillen en het is inderdaad maar goed dat een redactie erover beslist. Wat mij betreft mag Kort & Triest eruit. Dat vind ik nou een hele slechte strip. Plunk vind ik dan weer wel aardig. En Max Miller vind ik ook heel veel belovend. En Bob Evers is natuurlijk helemaal top! Met Franka en Agent 327 de leukste strip in Eppo.

Karel P.

Anoniem zei

In het samenvattingstekstje boven de Bob Evers-strip staat nu al wekenlang telkens "Jeffries" als "Kaalkop" wordt bedoeld. Leest de redaktie de strips eigenlijk wel?

Michiel P zei

Frank, bedankt voor de uitleg. Ik was geen fan van de Napoleonstrip, maar wel razend nieuwsgierig waarom de strip ineens gestopt werd. Elke week vier gags bedenken, waarvan er telkens drie afgekeurd mochten worden? Man, daar had je je nooit voor moeten lenen! Lijkt me frustrerend.

Gelukkig is Bob Evers wél een succes!

Frank Jonker zei

Ha Otto, Karel, Anoniem en Michiel,

Graag gedaan, die uitleg. Ergens vond ik het ook niet meer dan logisch om iedereen wat meer informatie te geven dan alleen 'We stoppen ermee!'

Otto, bedankt als je nog iets positiefs over Napoleon naar Eppo wilt mailen. Ik denk dat je helemaal gelijk hebt als je zegt dat beslissingen voor een groot deel persoonlijk zijn. Dat kan ook haast niet anders als een redactie een leuk blad wil maken. Dan moet er toch iets 'eigens' in zitten, een soort hart en ziel van het blad. En ook dat is in wezen ook een creatieve inbreng.
Het gaat inderdaad vaak mis als die creativiteit er niet meer is, of zoals Karel ook al zegt, als de marketing de redactie overvleugelt en het blad alleen nog maar via allerlei regels en formules gemaakt wordt. Bij de nieuwe Eppo ben ik daar trouwens niet bang voor. Rob en de rest van de redactie willen echt Eppo maken, dus die hart en ziel zit er zeker wel in.
Over Napoleon waren de meningen verdeeld en dan wordt zo'n strip toch veel eerder onderwerp van discussie dan bijvoorbeeld Bob Evers. En van Dick uit gezien, kan ik me ook wel voorstellen dat hij liever iets tekent dat zoveel mogelijk lezers leuk vinden. Gelukkig dat iedereen het wel eens is over Max Miller. IJsbrand Oost en Max Miller vind ik ook een aanwinst voor Eppo en voor de Nederlandse strip!

Michiel, tja, waarom heb ik zoveel tijd en werk in Kleine Napoleon gestoken? Ja, omdat ik er goede strip van wilde maken. En omdat toch iedere strip wel een bepaalde aanlooptijd nodig heeft, voor alles op zijn plek valt.
Maar ik ga het geen tweede keer zo doen. Misschien voorlopig even helemaal geen gagreeks, maar liever korte verhalen of een opzet voor een langer verhaal. Dat is uiteindelijk toch meer mijn ding.
En door met Bob Evers natuurlijk...

Anoniem, over die samenvattingsteksten van Bob Evers is intussen heel wat heen en weer gemaild. Er was sprake van een persoonwisseling tussen de twee 'kaalkoppen' Kaalmans en Jeffries. Als het goed is, is dat nu opgelost en moet het vanaf Eppo 16 weer kloppen.

Hartelijke groeten,

Frank